Grondwettelijk Hof nr. 155/2021, 28 oktober 2021 (gemeente Tessenderlo en het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn van Tessenderlo)

Zoek in bibliotheek

Zoek naar boeken en tijdschriften in de bibliotheek.

Zoek in full text

Zoek naar specifieke inhoud op basis van zoektermen en filters.

Full text
Tijdschrift
Nummer 455
Artikel
Grondwettelijk Hof nr. 155/2021, 28 oktober 2021 (gemeente Tessenderlo en het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn van Tessenderlo)

Jaar 2022 Volume 2022 Nummer 455 Pagina 77 Taal Nederlands Rechtscollege Grondwettelijk Hof - Cour Constitutionnelle - Arbitragehof - Cour d'Arbitrage, 28/10/2021 Referentie “Grondwettelijk Hof nr. 155/2021, 28 oktober 2021 (gemeente Tessenderlo en het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn van Tessenderlo)”, NJW 2022, nr. 455, 77-79 Samenvatting Samenvatting 1 Het Hof vernietigt de artikelen 26 tot 28 van het Vlaamse programmadecreet « bij de begroting van 2020 » van 20 december 2019, doch enkel in zoverre zij niet in een dotatie voorzien die, wegens de pensioenlasten van hun vastbenoemd personeel, wordt toegekend aan de gemeenten en de OCMW’s die niet zijn aangesloten bij het Gesolidariseerde Pensioenfonds van de provinciale en plaatselijke besturen. Het (eerste) middel is afgeleid uit de schending van de bevoegdheidverdelende regels, meer bepaald artikel 5, § 1, II, 2°, en artikel 6, § 1, VIII, eerste lid, 1°, vijfde streepje, 9° en 10° BWHI. Volgens de verzoekende partijen zou de decreetgever niet bevoegd zijn om de betwiste dotatie in te voeren, omdat die is bedoeld om de pensioenen van de vastbenoemde personeelsleden van de plaatselijke besturen te financieren. Die aangelegenheid zou behoren tot de bevoegdheid van de federale overheid. In tegenstelling tot wat de Vlaamse Regering aanvoert, zijn de verzoekende partijen van oordeel dat de bestreden bepalingen geen bevoegdheidsrechtelijke grondslag kunnen vinden in de gewestbevoegdheid inzake de algemene financiering van de gemeenten, en, voor wat de OCMW’s betreft, evenmin in de gemeenschapsbevoegdheid inzake maatschappelijk welzijn. De decreetgever heeft beslist de gemeenten financieel te ondersteunen, omdat de responsabiliseringsbijdragen die zij dienen te betalen in het kader van de federale pensioenregeling de gemeentelijke financiën dermate bezwaren, dat de gemeenten niet langer in staat zijn om hun taken als lokale besturen waar te nemen. Aldus begrepen beogen de bestreden bepalingen op algemene wijze de budgettaire situatie van de gemeenten te verbeteren en de normale werking van de ondergeschikte besturen en de lokale autonomie te vrijwaren, wat behoort tot de bevoegdheid van de gewesten zoals bepaald in artikel 6, § 1, VIII, eerste lid, 9° BWHI. De bij de bestreden bepalingen toegekende dotatie moet hierbij worden beschouwd als een bijkomende algemene financiering, naast de algemene financiering die gebeurt via het Gemeentefonds en andere algemene werkingssubsidies, die past in het kader van de bevoegdheid die aan de gewesten is toegewezen in voormeld artikel 6 , § 1, VIII, eerste lid, 9°, BWHI. Die dotatie doet geen afbreuk aan de federale bevoegdheid inzake de pensioenstelsels van het personeel en de mandatarissen van de ondergeschikte besturen zoals bepaald in artikel 6 , § 1, VIII, eerste lid, 1°, vijfde streepje, BWHI. Krachtens artikel 5 , § 1, II, 2°, BWHI zijn de gemeenschappen bevoegd voor « het beleid inzake maatschappelijk welzijn, met inbegrip van de organieke regels betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn ». De algemene financiering van de OCMW’s behoort eveneens tot die bevoegdheid van de gemeenschappen. In zoverre de bestreden bepalingen beogen het financieel beleid van de OCMW’s te ondersteunen, vallen zij bijgevolg onder de bevoegdheid van de Vlaamse Gemeenschap. Bij de aanwending van die bevoegdheid mogen de gemeenschappen evenwel geen afbreuk doen aan de bevoegdheden van de federale overheid. Om mutatis mutandis dezelfde redenen als die welke hiervoor zijn vermeld, schenden de bestreden bepalingen, in zoverre zij betrekking hebben op de dotaties die worden toegekend aan de OCMW’s, niet de aan de federale overheid voorbehouden bevoegdheid inzake de sociale zekerheid ( artikel 6 , § 1, VI, vijfde lid, 12° BWHI). Art. 26 , Programmadecreet van 20 december 2019 bij de begroting 2020 Art. 28 , Programmadecreet van 20 december 2019 bij de begroting 2020 Art. 6 , Bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen Art. 5 , Bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen Samenvatting 2 Het Hof vernietigt de artikelen 26 tot 28 van het Vlaamse programmadecreet « bij de begroting van 2020 » van 20 december 2019, doch enkel in zoverre zij niet in een dotatie voorzien die, wegens de pensioenlasten van hun vastbenoemd personeel, wordt toegekend aan de gemeenten en de OCMW’s die niet zijn aangesloten bij het Gesolidariseerde Pensioenfonds van de provinciale en plaatselijke besturen. De bestreden bepalingen zijn in strijd met het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie, zoals gewaarborgd bij de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in zoverre zij uitsluitend een dotatie toekennen aan de lokale besturen die zijn aangesloten bij het Gesolidariseerde Pensioenfonds en niet aan de andere lokale besturen. De dotatie waarin de bestreden bepalingen voorzien en die bij wege van algemene financiering wordt toegekend, beoogt de structurele financiële moeilijkheden tegen te gaan die de gemeenten en de OCMW’s ondervinden door de pensioenlasten die op hen rusten. Door a priori van die dotatie de besturen uit te sluiten die niet zijn aangesloten bij het Gesolidariseerde Pensioenfonds, hanteert de decreetgever een criterium van onderscheid dat niet relevant is in het licht van dat doel. Ook die besturen moeten immers instaan voor de financiering van de pensioenen van hun vastbenoemd personeel, en zij kunnen zich daarbij evengoed in een situatie bevinden waarin de loonmassa dermate laag is ten opzichte van de pensioenlasten, dat zulks leidt tot structurele financiële moeilijkheden. Het komt uitsluitend aan de decreetgever toe een einde te maken aan de vastgestelde lacune en de criteria te bepalen voor de toekenning van een financiële tegemoetkoming aan de bedoelde gemeenten en OCMW’s. Art. 26 , Programmadecreet van 20 december 2019 bij de begroting 2020 Art. 28 , Programmadecreet van 20 december 2019 bij de begroting 2020 Samenvatting 3 Het Hof vernietigt de artikelen 26 tot 28 van het Vlaamse programmadecreet « bij de begroting van 2020 » van 20 december 2019, doch enkel in zoverre zij niet in een dotatie voorzien die, wegens de pensioenlasten van hun vastbenoemd personeel, wordt toegekend aan de gemeenten en de OCMW’s die niet zijn aangesloten bij het Gesolidariseerde Pensioenfonds van de provinciale en plaatselijke besturen. De Vlaamse Regering vraagt om, in geval van een vernietiging, de gevolgen van de bestreden bepalingen te handhaven overeenkomstig artikel 8, derde lid, van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, in essentie omdat een niet in de tijd gemoduleerde vernietiging tot budgettaire moeilijkheden zou leiden voor de begunstigde lokale besturen. De vastgestelde ongrondwettigheid heeft geen betrekking op de bestreden bepalingen, in de mate waarin zij voorzien in een financiële tegemoetkoming ten aanzien van de bij het Gesolidariseerde Pensioenfonds aangesloten gemeenten en OCMW’s die een responsabiliseringsbijdrage moeten betalen, maar op de ontstentenis van een vergelijkbare financiële tegemoetkoming ten aanzien van de gemeenten en OCMW’s die niet zijn aangesloten bij hetzelfde Pensioenfonds. Bijgevolg zal het vernietigingsarrest niet ertoe leiden dat de financiële tegemoetkoming wordt ontzegd aan de reeds door de bestreden bepalingen begunstigde besturen en is er geen aanleiding om in te gaan op het verzoek van de Vlaamse Regering tot handhaving van de gevolgen. Art. 26 , Programmadecreet van 20 december 2019 bij de begroting 2020 Art. 28 , Programmadecreet van 20 december 2019 bij de begroting 2020

Geachte bezoeker

Deze pagina is gereserveerd voor de Jurisquare leden.

Bent u reeds lid van Jurisquare, gelieve u aan te melden via de knop 'Inloggen' hieronder. Bent u nog geen lid, klik dan op de knop 'Abonneren'. Vanaf € 422,57 (BTW excl.) per jaar bent u reeds lid van Jurisquare en heeft u toegang tot de grootste digitale bibliotheek van België!

Inloggen Registreren